czwartek, 19 marca 2020

Przewodnik - Erywań


JAK DOJECHAĆ?
Erywań (am. Երևան) to stolica i największe miasto Armenii. Nowy port lotniczy (IATA: EVN) położony jest 12km na południowy zachód, przy drodze ekspresowej M2. Obecnie bezpośrednio z Polski dolecieć tutaj można tylko na pokładzie PLL LOT. Od niedawna do Armenii zaczęły latać samoloty Wizz Air oraz Ryanair (niestety na razie z Wilna lub Wiednia) - stan na marzec 2020. Ja doleciałem do Erywania na pokładzie Ukraińskich linii lotniczych UIA z wygodną przesiadką w Kijowie. Do centrum miasta dostać się można albo taxi albo Busem Express 201 - koszt przejazdu 300 AMD (można płacić kartą). Czas przejazdu do stacji metra Yertasardakan (północna część centrum) ok. 25-30min.

JAK SIĘ PORUSZAĆ?
Erewań to duże, ponad milionowe miasto. Komunikacja publiczna składa się z jednej linii metra, przebiegającej z północy na południe miasta (bilet kosztuje 100 AMD), oraz licznych Marszrutek i Busów (bilet kosztuje 50 AMD). Na szczęście większość zabytków, muzeów i atrakcji jest w zasięgu 15min spaceru z głównego placu miasta - czyli placu Republiki. Na pewno trzeba będzie skorzystać z komunikacji jadąc do Erebuni, Muzeum Ludobójstwa czy Ogrodu Botanicznego. Informacje o trasach publicznego transportu można znaleźć na stronie WikiRoutes. Alternatywą są taksówki. Koszt przejazdu do 5 km to 500-600 AMD oraz kolejne 120 AMD za dodatkowy kilometr.

Źródło: Wikipedia

GDZIE NOCOWAĆ?
Tanie noclegi i hostele można znaleźć poza centrum miasta (najczęściej mieszkanie w bloku przerobione na hostel). Pokój współdzielony z łóżkami piętrowymi kosztuje 1500-1700 AMD od osoby za noc a prywatny pokój dwuosobowy ze wspólną łazienką 4500-5000 AMD za noc. Ja jednak polecam Wam znany hotel sieciowy Ibis Center ***, który położony jest w ścisłym centrum, praktycznie przy deptaku North Avenue i blisko przystanku 201 z/na lotnisko oraz metra. Dobrą tańszą alternatywą jest Holiday Hostel & Hotel ***. Oba przetestowane w 2018r. podczas mojego pobytu w stolicy. Powoli rozwija się tutaj także wynajem poprzez portal airbnb (zarejestruj się z linku polecającego i odbierz 100zł na pierwszą rezerwację).

ILE CZASU PRZEZNACZYĆ?
Jeżeli skupimy się tylko na centrum bez muzeów wystarczy nam jeden dzień by zobaczyć wszystko to, co Erewań ma najciekawszego z punktu widzenia turysty. Odwiedzając wybrane muzea oraz twierdzę Erebuni wystarczą nam dwa dni.



CO ZOBACZYĆ?

⏩ MUZEA
1) The Armenian Genocide Museum (www.genocide-museum.am), wstęp: bezpłatny.
Na wzgórzu Cicernakaberd (am. Jaskółczy Zamek) znajduje się jedno z najważniejszych miejsc w Armenii, pomnik i muzeum Ludobójstwa na Ormianach w 1915 roku. Należy podkreślić iż Turcja nigdy się nie przyznała do świadomej eksterminacji Ormian. Kompleks powstał w 1967r. po licznych protestach. Początkowo muzeum pamięci miało powstać w okrągłą rocznicę, jednak władze ZSRR zwlekały z budową. Początkowo na tym terenie znajdował się tylko pomnik - szpiczasta 44-metrowa iglica, po środku której płonie wieczny ogień pamięci. Rotunda z pochylonymi 12 ścianami symbolizuje 12 zagarniętych przez Turcję prowincji, w tym także świętą górę Ormian - Ararat. W muzeum znajdują się liczne zdjęcia i pamiątki oraz multimedia z czasów zsyłki Ormian do innych prowincji Imperium Osmańskiego.
DOJAZD: 🚌 26, 27, 33, 63 (z Pak Shuka)

2) Matenadaran Museum (www.matenadaran.am), wstęp: 1500 AMD
Instytut Matenadaran im. św. Mesropa Masztoca, potocznie zwany Matenadaran – to jedno z najważnieszych muzeów, repozytorium dawnych rękopisów Ormiańskich. Od 1962 patronem Instytutu jest Mesrop Masztoc – twórca alfabetu Ormiańskiego i święty Kościoła Ormiańskiego. Budynek pochodzi z 1957r, hol i klatkę schodową zdobią mozaiki i freski ze scenami z armeńskiej historii. W zbiorach muzeum jest ponad 23tyś manuskryptów. Wystawy zajmują 15 sal.
DOJAZD: w centrum

3) Ararat Brandy Company (www.araratbrandy.com), wstęp: 5000 AMD
Armenia słynie z wyrobu koniaku. W Ararat możemy zamówić wycieczkę po fabryce z degustacją.
DOJAZD: 🚌 5 (z Mashtots Avenue)  

4) Parajanov Museum (www.parajanovmuseum.am), wstęp: 1000 AMD
Muzeum słynnego reżysera i artysty Sergei'a Parajanova zostało założone w 1988r. i otwarte po jego śmierci w 1991r. Jest to jedno z najczęściej odwiedzanych muzeów w mieście. Budynek muzeum miał być jego domem, niestety nie doczekał końca budowy - teraz w muzeum przechowywane są kolaże, rysunki zespołów, szkice filmowe, lalki, kapelusze, prywatne rzeczy i prezenty od jego przyjaciół, w sumie 1600 pozycji. Prace Parajanova to jego charakterystyczna reakcja na życie i wydarzenia wokół niego, jego estetyczne postrzeganie świata, którego część została wykonana w więzieniu: system sowiecki zawiesił kręcenie filmów i skazał go na prawie 15 lat pozbawienia wolności, z czego 5 (1973– 1977 i 1982) spędzili w więzieniach i „obozach surowego reżimu”.
DOJAZD: w centrum 

5) Erebuni Museum & Fortress (www.erebuni.am), wstęp: 1000 AMD
W industrialnej południowej części miasta wyróżnia się jedno miejsce, była twierdza i muzeum Erebuni, którego zbiory poświęcone są czasom królestwa Urartu (786-750r.p.n.e. i później). W tamtych czasach było to miejsce niezwykle ważne i militarnie i społecznie. Zbiory archeologiczne. Niektóre z wykopalisk mają ponad 2tyś. lat. Przed budynkiem muzeum znajduje się pomnik króla Argishti I (który założył twierdzę). Sama twierdza to niestety ruiny, z których podziwiać można dzisiejszą dzielnicę Erewania - Erebuni.
DOJAZD: 🚌 1, 18, 37, 58 (z France Square), 🚎 2 (z Zoravar Andranik)

6) History Museum of Armenia (www.historymuseum.am), wstęp 2000 AMD
Muzeum powstało dzięki zbiorom Ormiańskiego Towarzystwa Etnograficznego Kaukazu, Muzeum Ormiańskich Antyków z Nowego Nachiczewanu, Muzeum Starożytności z Ani i Repozytorium Starożytnych Manuskryptów z Wagharszapat. W 26 stalach na 3 piętrach zebrano okazałe zbiory archeologiczne obejmujące ponad 400 000 przedmiotów. Obecnie muzeum podzielone jest na pięć departamentów: archeologii (35 procent głównej kolekcji), etnografii (8 procent), numizmatyki (45 procent), dokumentów (12 procent) oraz nowej i współczesnej historii.
DOJAZD: w centrum 

⏩ MIEJSCA
7)  Republic Square - Plac Republiki - to stąd najczęściej turyści zaczynają zwiedzanie stolicy. Architekt Alexander Tamanyan zaprojektował plac, który jest doskonałym przykładem architektury z czasów radzieckich. Przy placu znajduje się kilka zabytków, takich jak Galeria Narodowa i Muzeum Historyczne. Jeśli zdarzy ci się odwiedzać Erewań w okresie letnim, spodoba ci się pokaz "muzyczne fontanny", które po zmroku czynią to miejsce wyjątkowym.
DOJAZD: w centrum 

8) Northern Avenue - jedna z centralnych ulic miasta, odnowiona w 2007r., wyłącznie dla pieszych, z bankami, ekskluzywnymi restauracjami, barami, klubami i hotelami, łącząca Plac Republiki na południu i Operę na północny.
DOJAZD: w centrum 

9) Opera - przy placu Azatutyan znajduje się okazały budynek Opery, zbudowany na początku lat 30. XX wieku. Ma dwie główne sale - Narodowy Akademicki Teatr Opery i Baletu oraz Chaczaturian Concert Hall. Od strony North Avenue znajduje się także mały park - Swan Lake z licznymi barami i restauracjami.
DOJAZD: w centrum 

10) Cascade - Kaskady to gigantyczne wapienne schody zaprojektowane przez Aslana Mkhitaryana, Jima Torosyana i Sargisa Gurzadyana. Jest to jeden z głównych punktów orientacyjnych w Erewaniu. Znajdują się tutaj liczne fontanny i ogrody. Na wyższych poziomach kaskad będziesz miał fantastyczny widok na górę Ararat. Polecam odwiedzenie kompleksu podczas zachodu słońca, szczególnie jeśli podróżujesz z kimś znaczącym.
DOJAZD: w centrum 

11) Mother of Armenia - Na wzgórzu Melkonian, tuż za Kaskadami i muzeum Matenadaran znajduje się rozległy park Haghtanak z pomnikiem Matki Armenii, punktem widokowym, militariami oraz parkiem i placem zabaw dla dzieci. Jedno z najlepszych miejsc do zrobienia zdjęć w stolicy.
DOJAZD: 🚌 10, 23, 24 (z Mashtots Avenue)

12) Charles Aznavour Sqaure - w północnej części ulicy Abovyan znajduje się mały skwer, przy którym stoi budynek kina Moskwa. Plac nazwany od nazwiska znanego piosenkarza Ormiańskiego, odnowiony - jako część upamiętniająca 10 rocznicę odzyskania niepodległości.
DOJAZD: w centrum

⏩ RELIGIA
13) Blue Mosque - Wnętrze Błękitnego Meczetu wyłożone jest mozaikami zwieńczonymi wyjątkowej urody kopułą. Został zbudowany w XVIIIw. jeszcze w czasach perskich (po arabsku nazywa się Gok Jami). To jedyna pozostałość po tamtych czasach. Mimo iż dawniej w Erywaniu było 10 meczetów, do dziś przetrwał tylko ten. Odrestaurowany po upadku ZSRR. Tuż obok znajduje się kryty bazar zwany Pak Shuka.
DOJAZD: w centrum 

14) Saint Gregory the Illuminator Cathedral - Katedra św. Grzegorza Oświeciciela to współczesna świątynia, która powstała w 1700 rocznicę przyjęcia przez Armenię chrześcijaństwa.
DOJAZD: 🚇 M1 (z Yertasardakan)

15) Surp Zoravor Astvatsatsin - Kościół św. Zorawora to jeden z najstarszych i najciekawszych obiektów sakralnych w mieście, pochodzi z czasów po trzęsieniu ziemi w 1679r. (odbudowę datuje się na 1693r.). Wnętrze nowej kaplicy skrywa grób św. Ananisza z Damaszku. Męczennika chrześcijańskiego.
DOJAZD: w centrum 

16) Saint Sarkis Cathedral - tuż nad wąwozem Hrazdan wzniesiono Katedra św. Sarkisa. Nie jest to budynek stary, ale to miejsce skrywa bogatą historię. Wcześniej stał tutaj monastyr, zniszczony podczas trzęsienia ziemii w 1679r. Dwukrotnie odbudowywana, ostatnio w 1842r.  Kamieni do budowy użyto z okolic miasta Ani - dawnej stolicy Ormian.
DOJAZD: w centrum 
YEREVAN CARD
Od niedawna w Erewaniu można korzystać z miejskiej kart turystycznej. Ale czy to się opłaca?
W sprzedaży są 4 różne karty miejskie: 1-dniowa za 29 USD, 2-dniowa za 37 USD, 3-dniowa za 44 USD, bez limitu za 55 USD.

W cenę karty wliczono nie tylko wejścia do wszystkich 37 muzeów w mieście i okolicy, ale transport publiczny, możliwość zwiedzania fabryki koniaku Ararat, możliwość odbycia darmowej wycieczki (tu wybór) - Garni Tour lub Echmiadzin Tour z przewodnikiem oraz kartę SIM z pakietem danych.

Gharni Tour obejmuje: Garni Temple, Geghard Monastery, “Lavash” Baking and tasting - koszt bez karty 8000 AMD.

Echmiadzin Tour obejmuje: Mother Cathedral, St. Hripsime & St. Gayane churches Treasury Museum, Zvartnots Temple - koszt bez karty 7000 AMD.


Chociażby ze względu na samą tą wycieczkę do Gharni i Geghard opłaca się nabyć 2 lub 3 kartę.

JAK ZWIEDZAĆ?

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz